Hoe meer ik alles regelde en oploste, hoe gemakkelijker het voor mijn man was om te blijven drinken.

“Bij AlAnon heb ik geleerd om voor mezelf te zorgen, grenzen te stellen”, zegt Hilde. “Daarvoor pakte ik alles over van mijn man: ik regelde het huishouden, de geldzaken ... AlAnon leerde me dat dit net omgekeerd werkt. Je geeft de alcoholverslaafde zo de ruimte om gemakkelijker te blijven drinken. Je moet leren hem niet te pamperen.” Emmanuel: “Mijn eerste vergadering was een echt ‘oef’-moment. De eerste dingen die ik leerde waren: het is niet mijn schuld dat mijn vrouw drinkt en ik sta er niet alleen voor. Pas na een hele tijd leerde ik dat ik met mijn houding crisissen vaak verergerde door mee te gaan in het opbod. Nu zwijg ik gewoon en pak ik het gesprek de volgende dag weer op.”

Dat ging zover dat ik een reeks controles door familieleden inbouwde als ik eens een weekend van huis was. Het ergste vond ik dat ik zo veel beslissingen alleen moest nemen. Tot hij op een dag met zijn brommer tegen de grond ging. Een verpleger in het ziekenhuis sprak hem aan over AA. Ik wist van een open informatieavond en zei: ‘Kom, we gaan gewoon eens luisteren’. En dat heeft een enorme indruk op hem gemaakt. We zijn daar buiten gestapt en hij heeft nu al 18 jaar geen druppel alcohol meer aangeraakt.”

Zelf oplossen

Emmanuel zette zo’n vijf jaar geleden de stap naar AlAnon. Hij is 34 jaar getrouwd en zijn vrouw drinkt nu al 25 jaar.

Emmanuel: “Mijn vrouw drinkt vooral stiekem, eerst bier en wijn maar na een tijd werd dat vooral wodka. De laatste tien jaren waren er een paar zware crisissen. Emotioneel was dat heel belastend. Zij wil alle schuld op mij schuiven, voor haar drankprobleem en ook vooral alles wat volgens haar in de relatie scheef gegroeid is. Op den duur begon ik me af te vragen wat voor zin het leven nog had voor mij, want ik zag geen uitweg meer. Een jaar of zeven geleden probeerden vrienden en mijn zus me warm te maken voor AlAnon. Maar ik wees het af: ik moest en zou dat zelf oplossen. Enkele jaren later volgde opnieuw een zware crisis: ruzie, slaande deuren, dronken wegrijden met de auto … Toen sloeg ik echt in paniek. Via gesprekken met hulpverleners kwam ik dan echt terecht bij AlAnon.”

Hilde: “AlAnon richt zich tot al wie een partner, familielid of vriend heeft met een alcoholprobleem. Het maakt niet uit of die persoon al gestopt is met drinken of nog helemaal vastzit in zijn drankprobleem. AlAnon leert je aan zelfzorg doen. Dat betekent onder meer: leren grenzen stellen. Wie drinkt, manipuleert. En je mag niet meegaan in dat spel. Ik ondervond dat zelf: hoe meer ik alles regelde en oploste, hoe gemakkelijker het voor mijn man was om te blijven drinken. Je moet leren om de alcoholverslaafde niet te pamperen. Dat is een van de moeilijkste drempels voor alle partijen: inzien dat alcoholisme een ziekte is. De alcoholverslaafde mag dat inzicht niet gebruiken als een vrijgeleide om toch maar te blijven drinken. Vergelijk dat met een persoon met diabetes: die moet zijn levensstijl ook afstemmen op zijn ziekte. Je krijgt in de AlAnon-groep ook tools aangereikt die je kunt uitproberen. Zo leer je dat het geen zin heeft om flessen leeg te gieten. Of dat je niet moet controleren, want dan verstopt je partner de alcohol gewoon.”

Machteloos

Emmanuel: “De realiteit? Ik moet passief afwachten tot mijn vrouw zelf wil stoppen. Het is pijnlijk als je je partner zo ziet evolueren. Ik zie hoe ze langzaam fysiek aftakelt. ‘Ik wil niet oud worden’, zegt ze dan. Steeds meer moet ik dan voor mezelf herhalen: ik kan niets doen als zij zelf niet wil veranderen. Let op: dat loslaten is niet hetzelfde als de persoon laten vallen. Je moet alleen het alcoholprobleem leren loslaten. Dat is het allermoeilijkste: aanvaarden dat je totaal machteloos staat tegenover het drankprobleem van je partner. Ik geef eerlijk toe dat ik eraan gedacht heb om bij haar weg te gaan. Maar ik wil haar niet in de steek laten. We zijn tenslotte 34 jaar samen. ‘In voor- en tegenspoed’, heet dat. En ik ben nu zover dat ik het meestal goed kan loslaten. Als ik zou scheiden, zou ik misschien meer bezig zijn met die hele problematiek, me schuldig voelen ook. De avonden met lotgenoten bij AlAnon helpen mij om op het goede spoor te blijven.”

Hilde en haar man gaan elke week op hun vaste avond naar hun afzonderlijke groep. Leuk voor hen is dat die vergaderingen op hetzelfde uur en op dezelfde plaats plaatsvinden.
Hilde: “Die twee uur zijn zo voorbij. Het is mijn ‘geestelijke me-time’ in een kring vol vertrouwen. Als er nieuwe leden bijkomen, is dat soms heel confronterend: je wordt teruggeflitst naar vroeger. Niets is zo heilzaam als mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Praten met lotgenoten geeft kracht. Ik hoor zo vaak zeggen: ‘Had ik AlAnon maar veel vroeger leren kennen!’. Dat is zoals bij Similes, veronderstel ik.”

Emmanuel: “Voor mij is humor op onze vergaderingen ook heel belangrijk. Voor nieuwelingen is dat soms wat moeilijk, want ze hebben het lachen vaak verleerd. Met een alcoholverslaafde valt weinig te lachen. Maar je moet mee-leven, niet mee-lijden.”