Een terugblik op de Familietrefdag
Het is moeilijk om je evenwicht te bewaren wanneer een familielid of iemand uit je naaste omgeving kampt met een psychische aandoening. Je wordt geraakt door de symptomen en de effecten van de aandoening. De onderlinge relatie met je familielid kan veranderen. Je staat voor een zoektocht naar de juiste hulp. Je krijgt onvoldoende steun uit je omgeving omdat je daar nog al te vaak op vooroordelen botst. Je zit met veel vragen over hoe het verder moet. Tijdens onze familietrefdag op 16 november verkenden de deelnemers hoe zij hun hersteltraject in handen kunnen nemen.
Tijdens deze trefdag gaf Similesmedewerker Anneke Coppens een workshop rond zelfzorg. Zelfzorg is een thema dat binnen Similes een zeer prominente plaats inneemt. Wanneer wij de kans krijgen om hier nog wat meer aandacht aan te besteden, grijpen wij die dan ook met twee handen! Neem er een tas koffie bij, leg een dekentje op je schoot en lees dit artikel. Een stortbad aan zelfzorg.
Zorg zoals je eigen hart voor jou zorgt
Goed voor jezelf zorgen is belangrijk voor iedereen. Wanneer je zorg draagt voor iemand die psychisch kwetsbaar is, besteed je er best extra veel aandacht aan. In de praktijk gaat het echter vaak net andersom. Er kruipt zoveel tijd en energie in het zorgen voor een ander, dat je jezelf vergeet.
Heb je al eens stilgestaan bij de manier waarop ons hart werkt? Ons hart pompt het bloed met daarin de levensnoodzakelijke voedingsstoffen, onze energie, door ons lichaam. Maar het bloed wordt eerst naar het hart gepompt en pas dan naar de andere delen van ons lichaam. De werking van ons hart is daarmee een prachtige metafoor voor zelfzorg: enkel wie goed voor zichzelf zorgt, kan goed (blijven) zorgen voor een ander.
Het klinkt heel logisch … en toch is het niet evident om dit in de praktijk te brengen. Soms is er meer moed nodig om voor jezelf te zorgen dan voor een ander. Enerzijds botsen we op weerstand binnenin onszelf, bepaalde overtuigingen, gevoelens van schaamte, schuld, machteloosheid, verdriet, onbegrip,… Anderzijds zijn er ook vaak reacties van buitenaf, die maken dat onze eigen behoeften niet (voldoende) aan bot komen.
Bewust-wording
Maar hoe ga je daar dan mee om? Hoe kom je er toe om je eigen verhaal niet te laten ondersneeuwen? Om naast alles wat zich afspeelt in de ‘buitenwereld’, ook je eigen ‘binnenwereld’ voldoende aan bod te laten komen? Bewust-wording is hier een sleutelwoord. Het is pas wanneer je heel bewust aandacht besteedt aan wat er meespeelt in die ‘binnenwereld’, dat je je eigen krachtbronnen kan ontdekken en ze verder uitbouwen.
Aan de hand van de 4 bestaansdimensies van existentieel welzijn (Mia Leijssen) hebben we het begrip ‘zelfzorg’ ontleed. We maakten het onderscheid tussen de fysieke dimensie (de zorg voor ons lichaam, zoals voeding, beweging, rust, onthaasting, medische zorg, esthetische zorg,…), de psychische dimensie (onze innerlijke leefwereld, met name zelfkennis, zelfreflectie, zelfbeeld, zelfliefde, zelfontplooiing, levenswijsheid,…), de sociale dimensie (de relaties met anderen en onze plaats in de samenleving, zoals onze vrienden, familie, lotgenoten, onze job, ons hulpnetwerk,…) en de spirituele dimensie (datgene wat je begeestert, zoals je geloof, motivatie, normen en waarden, drijfveren, doelstellingen,… ).
Daarnaast gingen we ook concreet aan de slag met onze eigen situatie. Vanuit de eeuwenoude uitspraak van Aristoteles ‘alles wat aandacht krijgt, groeit’, stonden we in de workshop stil bij de vraag ‘waar haal jij je kracht vandaan?’
Op die manier leerden we niet alleen iets bij over onze eigen energiebronnen, maar werden we tevens geïnspireerd en gemotiveerd door het verhaal van de anderen. En laat dat nu toevallig (?) de essentie zijn van wat ons drijft binnen Similes.
Sfeerbeelden
Stefaan Baeten bracht Kikker mee, de knuffel die velen kennen uit de mooie prentenboeken van Max Velthuijs. Stefaan leerde ons het boekje "Kikker is kikker" kennen als een poëtisch herstelverhaal voor alle generaties. Kikker kijkt in het begin van het boek zelfvoldaan naar zijn eigen spiegelbeeld en vindt zichzelf het allermooiste. Maar dan wordt hij onzeker, omdat hij denkt dat hij niets kan. Tot de wijze haas hem laat zien dat iedereen zichzelf is en iets bijzonders kan, want “Kikker is Kikker”. Als je het boek niet in huis hebt, vind je het zeker in de bibliotheek!
